zasady pełnej księgowości

Jak prawidłowo określić wartość środka trwałego?

Przedsiębiorcy w prowadzonej przez siebie działalności często korzystają z różnego rodzaju składników majątku. Po spełnieniu określonych przepisów powstaje obowiązek wprowadzenia składników do ewidencji środków trwałych. W jaki sposób odpowiednio określić wartość środka trwałego?

Zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się:

– w przypadku odpłatnego nabycia, cenę ich nabycia;

  • w razie częściowo odpłatnego nabycia, według cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania;
  • według kosztu wytworzenia, w przypadku wytworzenia środka we własnym zakresie
  • w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób – wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości;

Cenę nabycia stanowi kwota należna zbywcy powiększa o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania (transport, ubezpieczenie, instalacja, opłaty notarialne itp.).

Wartość poniesionych kosztów należy pomniejszyć o podatek od towarów i usług.

W sytuacji, gdy środek trwały jest importowany do ceny nabycia należy doliczyć cło oraz podatek akcyzowy od importu składników majątku.

W przypadku wykorzystywania przez przedsiębiorcę prywatnego środka trwałego wyceny należy dokonać na podstawie opinii podatnika oraz biorąc pod uwagę ceny rynkowe danego przedmiotu.

Czym jest nabycie sprawdzające?

Zgodnie z założeniami KAS (Krajowa Administracja Skarbowa) ma zyskać dodatkowe uprawnienia pozwalające bardziej kontrolować podatników oraz wypełniane przez nich obowiązki podatkowe. Mowa o „nabyciu sprawdzającym”, czylu zakupie towaru lub usługi w celu sprawdzenia czy sprzedawca dokona poprawnej ewidencji transakcji w kasie oraz wyda paragon fiskalny.

Nowe uprawnienie zacznie obowiązywać od stycznia 2022 roku. Będą mogli z niego korzystać pracownicy o funkcjonariusze urzędów skarbowych oraz celno-skarbowych.

Kto może być sprawdzany? Sprawdzanym może być zarówno właściciel podmiotu jak również osoba zatrudniona, czyli pracownik.

Jeżeli kontrola w formie „nabycia sprawdzającego” wykaże nieprawidłowości, sprawa zostanie przekazana do Krajowej Administracji Skarbowej, która podejmie decyzje o podjęciu kolejnych kroków.

Środki trwałe

Środki trwałe to te te wszystkie składniki majątku, które spełniają warunki określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aby składnik majątku nazwać środkiem stałym musi on być wykorzystany w działalności gospodarczej oraz zdatny do użycia. Dodatkowo musi on stanowić własność (lub współwłasność) podatnika. Jego wartość początkowa powinna przekraczać 10 000 złotych, a jego przewidywany okres użytkowania powinien być dłuższy niż rok.

Każdy środek trwały musi mieć ustaloną wartość początkową. Jest ona zależna od sposobu w jaki została nabyta. Jeżeli został on wytworzony we własnym zakresie, to jego wartość początkowa powinna być ustalona na podstawie kosztów poniesionych w trakcie wytworzenia. W wypadku gdy środek trwały był zakupiony, jego wartość ustala się na podstawie dowodu zakupu. Natomiast jeżeli został on przekazany za pomocą spadku, to jego wartość powinna być ustalona biorąc pod uwagę cenę rynkową. A gdy jest formą darowizny, wtedy wystarczy ustalić wartość za pomocą umowy darowizny.

Środek trwały podlega ewidencjonowaniu. Ewidencja powinna zawierać wszystkie podstawowe dane o składniku. Daty, nazwę, symbol KŚT, numery czy stawkę amortyzacyjną. Nie należy zapomnieć o dacie likwidacji (jeżeli takowa nastała), aktualizacji kwoty czy wartości początkowej.

Aby wrócić na stronę główną, kliknij tutaj.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów według Art.9 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług jest to nabycie prawa do rozporządzania towarami, które są wysłane na terytorium państwa członkowskiego INNEGO niż  terytorium państwa rozpoczęcia wysyłki przez dokonującego dostawy, nabywcy lub na ich rzecz.

Aby dane transakcje mogły być wliczone do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów muszą spełniać odpowiednie warunki. Mianowicie, nabywcą towaru musi być podatnik przewidziany w art.15 albo podatnik podatku od wartości dodanej dla działalności gospodarczej podatnika; dostawca jest podatnikiem lub towarem nabycia są nowe środki transportu.

Poza obowiązkiem podatnika, są także towary, które nie mogą być zawarte w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów, czyli np.

  • monety
  • części transportu morskiego, lotniczego
  • towary służące zaopatrzeniu statków
  • towary przeznaczone dla dyplomatów, misji dyplomatycznych czy konsulatów

Podatnik ma obowiązek w celu rozliczenia VAT wykazać odpowiednie daty WNT, czyli datę dostawy, datę wystawienia i otrzymania faktury, aby prawidłowo móc naliczyć podatek.

Jakie są metody amortyzacji?

Amortyzacja polega na ustaleniu kosztów zużycia środków trwałych. Następnie kwota ta jest odpisywana, aż do całkowitego zużycia. 

Są trzy metody amortyzacji:

  1. Degresywna
  2. Jednorazowa 
  3. Liniowa
    • indywidualna
    • przyspieszona

Amortyzacja degresywna dotyczy środków trwałych zaliczających się do grup 6-6 i 8 KŚT, czyli maszyn, urządzeń i wszystkich środków transportu poza samochodami osobowymi. Podatnik może wtedy przyjąć malejącą stawkę amortyzacyjną. Oznacza to, że z czasem eksploatowania środka trwałego zmienia się jego wydajność. Natomiast jeżeli w nowym roku podatkowym okaże się, że wartość rocznego odpisu jest niższa w porównaniu do wartości metody liniowej, należy wtedy zrezygnować z metody degresywnej i zamienić ją właśnie na liniową.

Jednorazowa amortyzacja jest możliwa, gdy wartość środka stałego nie przekracza 10 000 zł lub fabrycznie nowe środki są zaliczone do grupy 3-6 Klasyfikacji Środków Trwałych.

Jednakże jest możliwość jednorazowej amortyzacji środka, który przekracza wartość 10 000 zł, natomiast należy spełniać dodatkowe warunki t. j.:

  • łączna wartość początkowa min. dwóch środków stałych w danym roku podatkowym wynosi 10 000 zł, a początkowy koszt każdego z nich przekracza 3 500 zł
  • wartość początkowa nabytego w danym roku podatkowym przekracza kwotę 10 000 zł
  • pomoc de minimis

Amortyzacja liniowa indywidualna odbywa się wtedy, gdy przedsiębiorca sam ustala wartość środka, gdy jest on używany lub ulepszony, jednak tylko w wypadku, gdy ten środek trwały nigdy wcześniej nie był wprowadzany do ewidencji tej działalności.

Amortyzacja liniowa przyspieszona dotyczy zwiększenia stawek środków stałych, które mają być wykorzystywane w szczególny sposób.

  • 1,2 dla budynków i budowli używanych w warunkach pogorszonych
  • 1,4 dla budynków i budowli używanych w warunkach złych; dla maszyn, urządzeń i środków transportu używanych intensywniej, niż przewidują przepisy
  • 2,0 dla maszyn i urządzeń z grup 4-6 i 8 KŚT poddanych szybkiemu postępowi technicznemu

Aby dowiedzieć się więcej o księgowości, zachęcamy do zapoznania się z pozostałymi artykułami naszych ekspertów.

Jednorazowa amortyzacja w 2021 roku

Prawo do jednorazowej amortyzacji przysługuje małym podatnikom i podatnikom rozpoczynającym działalność. Jest to jeden ze sposobów na optymalizację podatkową w firmie. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od niektórych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, do określonej kwoty.

Amortyzacja jednorazowa przeznaczona jest dla podatków CIT i PIT posiadających status małego podatnika lub rozpoczynających prowadzenie działalności.
O statusie małego podatnika decyduje wielkość osiągniętych przychodów w obecnym roku podatkowym. Limit małego podatnika od 1 stycznia 2021 roku został podniesiony z 1,2 mln euro do 2 mln euro, więc w przeliczeniu na polskie złote wynosi 9 031 000 zł.
Jeśli chodzi o limit, do którego można wykonać jednorazową amortyzację to wysokość nieprzekraczająca w roku podatkowym kwoty 50 000 euro. W 2021 roku w przeliczeniu na polskie złote limit ten wynosi 226 000 zł.
Środki trwałe, od których wartości można dokonać amortyzacji jednorazowej to między innymi:

  • maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania
  • urządzenia techniczne
  • kotły i maszyny energetyczne
  • środki transportu z wyłączeniem samochodów osobowych
  • narzędzie, przyrządy, ruchomości i wyposażenie
Przewiń do góry